Witam. Tak jak w temacie. Ostatnio trochę słyszałem o szkodliwości nowoczesnego oświetlenia i znalazłem coś takiego:
Oprócz tego mają jakieś czerwone okulary i może macie jakieś doświadczenia, tzn. traktować to jako Voodoo czy też może faktycznie jest trochę zdrowiej? Jeszcze chyba jest jakąś opcją kupić klasyczne żarówki. Ktoś coś próbował w tym temacie?
Voodoo.
W monitorze albo zwykłej domowej świetlówce niebieskiego niezależnie od barwy jest tyle co kot napłakał. To znaczy energii niebieskiego, bo przecież to się liczy. Ktoś spojrzał na wykresy widma i zobaczył ostry pik niebieskiego, więc zrozumiał, że to źle, bo w naturalnym piku nie ma, ale że liczą się liczby bezwzględne, a do tego pik oznacza mniej energii, a nie więcej - to już było za trudne, no i poszło. To tak jak z tymi strefami spalania tłuszczu i spalaniem tłuszczu po iluś tam minutach: na oryginalnych wykresach linia zmienia się niewiele, ktoś napisał, że od tej a tej minuty albo takiego a takiego tempa spala się więcej tłuszczu niż węglowodanów, no to fama poszła, że od tej a tej minuty albo takiego a takiego tempa organizm zaczyna spalać tłuszcz. No i teraz klient oczekuje, więc producent daje. Tak jak producenci pulsometrów stosują w swoich urządzeniach funkcje oparte na wzorze na tętno maksymalne. A że to wzory na średnią w populacji i nic więcej - kto by się przejmował, można już nazwać sprzęt inteligentnym, a użytkownik nie musi (to znaczy tak mu się wydaje) przechodzić testów "do odmowy", i to osobno w różnych dyscyplinach.
W sumie w standardowych ustawieniach monitora nawet proporcjonalnie niebieskiego jest mniej niż w słoneczny dzień w cieniu.
A potem ludzie zaczęli się jarać badaniami na szczurach, czyli nocnych zwierzętach pozbawionych ochronnej plamki brązowej (żółtej? jeszcze inaczej?), które katowano zimnym światłem setki razy silniejszym od naturalnego. Albo tymi, z których wynika, że problemy z zasypianiem biorą się z gapienia się w chłodne ekrany. A że po uwzględnieniu rodzaju oglądanych treści (wypadki i bezdomne pieski vs pociąg jadący przez norweskie góry) wynika co innego...
Niebieski jest od tego, żeby był, bo reguluje rytm dobowy, do tego tak krótkie i ciemne dni jak u nas teraz to nic naturalnego, bo ludzkość wyewoluowała w innych warunkach. Zwykła ciepła świetlówka na krótko przed snem w zupełności wystarczy. Swoją drogą, tradycyjne żarówki też migają w najlepsze, to kwestia sygnału elektrycznego, a nie techniki, w jakiej działają, można zresztą znaleźć porównanie na YouTubie. Nie wiem, może ta ma jakieś dodatkowe układy, ale tak czy inaczej takie światło nie nadaje się do siedzenia w nim przez pół dnia.
Znajomy nosi i sobie chwali - podobno lepiej się wysypia. Pytanie ile w tym autosugestii, a ile prawdy.
Ja po sobie widzę faktycznie, że jak siedzę przy komputerze dłużej niż do 20 to potem mam ciężką noc, więc może i faktycznie coś w tym blokowaniu światła jest. Sam nie stosuję tych okularów bo akurat mam tak, że zazwyczaj dość szybko chodzę do łóżka i sobie przez godzinkę czegoś słucham przy zgaszonym świetle, więc nie widzę potrzeby takich okularów.
hadwao napisał(a):
Ja po sobie widzę faktycznie, że jak siedzę przy komputerze dłużej niż do 20 to potem mam ciężką noc, więc może i faktycznie coś w tym blokowaniu światła jest. Sam nie stosuję tych okularów bo akurat mam tak, że zazwyczaj dość szybko chodzę do łóżka i sobie przez godzinkę czegoś słucham przy zgaszonym świetle, więc nie widzę potrzeby takich okularów.
Obawiam się, że to jednak nie ma wiele wspólnego z niebieską składową. Jeśli do tej 20 intensywnie pracujesz albo grasz w szybkiego FPS-a online, a idziesz spać, powiedzmy, o 21, to się odpowiednio nie wyciszasz (powszechne zalecenie to trzy godziny przed snem). Jeśli oglądasz treści budzące emocje (czy jest to trzymający w napięciu film/serial, czy wspomniane wypadki albo bezdomne pieski, czy angażujące emocjonalnie rozmowy), to też się odpowiednio nie wyciszasz. Nawet papierowa książka tuż przed snem może być pod tym względem gorsza od mniej emocjonującej na tablecie w standardowym ustawieniu.
Swoją drogą, samo ustawienie ekranu to nie wszystko. Jeśli ekran świeci na ciemnym (to znaczy nieadekwatnie oświetlonym) tle, to siłą rzeczy źrenica mocno się rozszerza i tego niebieskiego wpada do oka nieporównanie więcej. No ale ludzie oglądają syf na YouTubie albo randkują po ciemku albo wręcz pod kołdrą i potem w badaniach wychodzą nie wiadomo jakie różnice.
Już o tym tu gdzieś pisałem i te wszystkie filtry światła niebieskiego, zwłaszcza okulary to po prostu scam pokroju audiofilskich kabli hdmi. Możesz w systemie po prostu włączyć "tryb nocny". Nie chce mi się znowu szukać linków do badań ale ogólnie tego światła niebieskiego jest tyle że nie ma szans wpłynąć w jakikolwiek sposób na twój rytm dobowy czy uczucie zmęczenia. Raczej siedzenie przed komputerem i przeciąganie godzin snu go zmienia a nie światło, a przede wszystkim ważne jest to o której godzinie wstałeś.
No i kto wieczorem przed komputerem siedzi w ogóle ze zaświeconym światłem. Może jeszcze powiesz że siedzisz bez bluzy z kapturem?
leoninus napisał(a):
Jeśli do tej 20 intensywnie pracujesz albo grasz w szybkiego FPS-a online, a idziesz spać, powiedzmy, o 21, to się odpowiednio nie wyciszasz (powszechne zalecenie to trzy godziny przed snem). Jeśli oglądasz treści budzące emocje (czy jest to trzymający w napięciu film/serial, czy wspomniane wypadki albo bezdomne pieski, czy angażujące emocjonalnie rozmowy), to też się odpowiednio nie wyciszasz.
To też nie wiem jakie muszą być emocje żeby zakłócić sen, wiadomo że jak stracimy pracę, dziewczynę czy umrze nam ktoś bliski to raczej ciężko będzie usnąć, ale nie wiem jakim płatkiem śniegu trzeba być żeby być rozemocjowanym na więcej niż kilkanaście minut przez zagranie w grę czy obejrzenie serialu.
niedawno okulista mi powiedzial, ze ekran telefonu psuje wzrok bardziej niz ekran monitora.
Powiedział tez ze wzrok mam idealny, ale zalecil stosowanie kropli nawilzajacaych, gdyz powoli sie robi objaw suchego oka - typowe dla programistow.
Czyli badania w których ludzie, wieczorową porą, po ekspozycji na światło niebieskie wydzielali mniej melatoniny to też voodoo?
Drugi wątek, dlaczego w okrętach podwodnych zapalają czerwone żarówki? Armia ma jakieś błędne informacje dotyczące wpływu światła niebieskiego na rytm dobowy?
dochaty napisał(a):
Drugi wątek, dlaczego w okrętach podwodnych zapalają czerwone żarówki? Armia ma jakieś błędne informacje dotyczące wpływu światła niebieskiego na rytm dobowy?
Google mówi że ma dwa zastosowania:
ale to chyba nie ten temat
Zacząłem stosować aplikację f.lux do blokowania niebieskiego światła na laptopie i analogiczną aplikację na telefon. Kolory są cieplejsze wieczorem, a w ciągu dnia zimniejsze. Osobiście pozbyłem się kompletnie zmęczenia oczu. Kiedyś po 8 godzinach pracy piekły i bolały mnie często oczy. Teraz mogę pracować przy komputerze po 12 godzin i wszystko jest dobrze. Kupiłem też alternatywę tych okularów firmy z linka za około 100zł - są całe plastikowe i blokują prawie 100% światła niebieskiego (wyglądają jak okulary robocze) - osobiście zauważyłem małą różnice przy stosowaniu ich dodatkowo 2 godziny przed snem. Ogólnie polecam zacząć od tych aplikacji, chyba że ktoś ma dużo niebieskiego światła w domu wtedy te okulary przed snem zrobią robotę.
Temat znany od dawna i bardzo ciekawy. Dlatego w telefonach i PC macie ustawienia tryb dzienny i nocny. Aby powiedzmy po godzinie 20 już nie walił niebieskim błyskiem tylko miał cieplejsze barwy bardziej w żółć. Warto to ustawić bo to nie tylko wpływa na zdrowie oczu ale też i sen. Najgorsze są duże kontrasty - jak siedzi się po ciemku i błyski z ekranu. Wtedy oczy dostają łupnia najmocniej. Tak samo też żarówki w domu LED czy energo gazowe przecież jak mają ziemne światło to niszczą wzrok - lepsze o barwie ciepłej. Brawa 5500 K nie bardzo im ufam no chyba że ma RA 99% +
Ok. Mam w domu czerwoną żarówkę, która zapalam godzinę przed snem i tak jak ktoś wcześniej napisał, też mam czerwone okulary BHP blokujące światło niebieskie takie za 100zł. Jak duży wpływ to ma na mnie, ciężko powiedzieć, ale np znacznie większą poprawę snu zauważyłem u siebie po przesunięciu kolacji na wcześniejszą porę (4h przed snem, czyli jak idę spać o 23:00, to kolacja o 19:00).
Z ciekawości zerknąłem na examine.com zobaczyć, co oni mają do powiedzienia nt niebieskiego światła:
https://examine.com/research-feed/study/1rrx51/?requirelogin=1
Badania są świeżutkie, jeszcze ciepłe (October 12, 2023 i June 28, 2022).
AD1: Subiektywnie badani odczuwali poprawę snu. Jeszcze nie można potwierdzić że tak się dzieje rzeczywiście.
AD2: Światło niebieskie nie wpłynęło na objawy depresyjne przy jesiennej chandrze. Tutaj chodzi pewnie o lampy antydepresyjne, których powinno się używać rano w pochmurne dni żeby się pobudzić i ustawić rytm dobowy link.
Wszystkim polecam zrobić coś takiego jak na tej stronie (w przykładzie jest 50-procentowa szarość ekranu i taka sama ściana, ale to samo można zrobić z białą ścianą i białym tłem na ekranie, byle ekran zlewał się z tłem, przy czym do prac niegraficznych wskazane jest dodatkowe oświetlenie centralne):
https://www.pawelpardala.pl/oswietlenie-stanowiska-do-obrobki-zdjec/
czyli na przykład 6500 K na ekranie i 5000-5500 K z tyłu (obie różnice wynikają z różnic w przebiegu widma i dodatkowo indywidualnych różnic w postrzeganiu), a potem zmienić czerń tekstu na 65-75-procentową. Dopiero jeśli to nie pomoże, jest sens szukać innych przyczyn problemu. Ja wiem, że są różne nadwrażliwości, ale bez ogarnięcia fundamentów nie wiadomo, czy poprawa to zbieg okoliczności, placebo czy może efekt uboczny obcinania matrycy w postaci zmniejszenia jasności względem otoczenia i kontrastowości tekstu, a w przypadku astygmatyków - także gamutu, czyli różnic w długości fali między skrajnymi odcieniami, które nakładają się na różnice w kątach załamania.
W sumie astygmatyzm to najbardziej prawdopodobna przyczyna problemów - i najbardziej prawdopodobny powód skuteczności różnych f.luxów.
macOS ma wbudowany filtr czerwonego swiatła, na Linux RedShift.
Mam też okulary z filterem światła niebieskiego.
Przyjemniej się ogląda wieczorem jak kolory stają się cieplejsze, ale...
na TV nie mam takich wynalazków, oglądam najczęściej 21:00 - 23:00, nie odczuwam z tego powodu żadnego dyskomfortu (ale jest tylko TV i wszystkie światła wyłączone).
Ludzie pierwotni siedzieli przy ogniskach i im to nie szkodziło, a od czasu do czasu księżyc jeszcze napierdzielał światłem odbitym.
Myślę że wrażliwsze osoby lub te z niespokojnym snem coś tam może i na tym skorzystają.Trochę tak jak kiedyś reklamowali wszędzie Melatoninę jako cudowny lek na bezsenność. Ja tam za dużej różnicy nie odczułem...