najlepszy sposób na nauczenie się konsoli to pracowanie w niej. chcesz coś zrobić, szukasz w sieci jak to zrobić... i robisz.
spis podstawowych komend:
http://ss64.com/bash/
w zależności od wersji basha moga się nieznacznie różnić, dlatego przydatne jest przed pierwszym zastosowaniem danego programu(bo jak z teorii nam wiadomo, każda komenda jest programem) jest wpisać jego nazwę i '--help'(albo man i nazwa programu).
z kolei wpisanie kilku pierwszych liter programu(ich liczba dowolna, ale w przypadku bardzo wielu możliwości zostaniesz zapytany, czy wyświetlić wszystkie) i naciśnięcie 2 razy 'Tab' wyświetla Ci możliwe komendy tak się zaczynające. ułatwia pracę.
z użytecznych rzeczy jeszcze warto znać narzędzie zwane more albo less(ja preferuję less).
nawigowanie po katalogach najprościej przy użyciu narzędzia cd, albo w trybie pseudograficznym- midnightcommander dostępny w debianowych repozytoriach('mc' się nazywa.)
2 najważniejsze przekierowania:
znak '|' przekierowuje wyjście programu do innego programu(przykładowo 'ls --help | less' pozwoli komfortowo przeczytać całą pomoc dołączoną do narzędzia ls wyświetlającego zawartość katalogu (nawigowanie spacją, strzałkami, etc...))
znak '>' przekierowuje wyjście programu do pliku(np 'ls > zawartosc.txt' utworzy plik tekstowy(chyba, że już istnieje. wtedy zmodyfikuje) o nazwie zawartosc.txt i zapisze w nim zawartość katalogu, w którym się aktualnie znajdujesz)
w ubuntu masz debianowego menadżera pakietów(chyba, że jest ono jeszcze bardziej udziwnione niż trzy lata temu), czyli apt. warto się zapoznać z dokumentacją i użytecznością tego narzędzia. wpisz 'man apt-get'.
ważna uwaga: lepiej się nie uczyć obsługi konsoli przy edycji ważnych plików. zrób kopię zapasową, albo utwórz katalog, w którym będziesz wszystko dłubał początkowo bez narażania swoich danych.