Galeria zdjęć - jak się do tego zabrać?

Mam zrobić galerię zdjęć. Taką, co wczytuje zdjęcia z podanego folderu na serwerze, i dostępne są dwa widoki: miniaturek, normalny.
Nie wiem jak zabrać się do wczytywania zdjęć z folderu. Ogólnie nie znam PHP i jedyne, co w nim znam to include (żeby z $_GET wyciągnąć nazwę podstrony i dać w miejscu contentu) ale nie używałem tego jeszcze do plików .jpg, jedynie .php więc nie wiem czy to w ogóle jest możliwe.
No i sterowanie galerią. Po naciśnięciu przycisku "next" chcę, by następowało płynne przejście w drugie zdjęcie. Czy najlepiej skorzystać tutaj z jakiegoś gotowego skryptu? Czy napisać swój? Albo może jest funkcja w jQuery która to oferuje? Pisałem kiedyś przejście w kolor czarny ze zdjęcia, za pomocą timeoutów, ale pewnie niepotrzebnie, bo jest gotowa funkcja na to.

Co do tego folderu - czy muszę korzystać w ogóle z PHP? Chce to zrobić jak najprościej i najwygodniej - wiem że pewnie są gotowe skrypty które wszystko by za mnie odwalily, ale pewnie tylko do własnego, prywatnego użytku - a poza tym chciałbym się czegos nauczyć.

Musisz wylistować pliki z wybranych folderów, wygenerować dla nich miniaturkę (nie dynamicznie za każdym razem wczytywania strony ofc, tylko pod warunkiem, że nie istnieje ona w jakimś folderze o nazwie np. "thumbs").
Ścieżkę do obrazka i jego miniaturki wrzucasz w pętli w HTML...

To co opisujesz dalej to lightbox.

Dzięki za odpowiedź. Tak, coś w rodzaju lightboxa, ale nie chciałbym, by było to overlay, tylko normalnie osadzone zdjęcie, no i żeby między zdjęciami było płynne przejście - jedno zdjęcie zamienia się w drugie. No i żeby było free to commercial use. Istnieje coś takiego?