Napiszę trochę w inny sposób niż jest to przedstawiane w bankach - będzie chyba prościej zrozumieć.
Zawsze do spłaty jest kapitał. Odsetki są niejako "opłatą" dla banku za to, za niespłaconą część kapitału.
Rata jest sumą raty kapitału i odsetek.
Dla przykładu: kredyt 100 000 zł, oprocentowanie 5%, kredyt na 30 lat (360 miesięcy).
Wersja - raty malejące:
Rata nr 1:
- rata: 694,45
- część kapitałowa będzie równa 277,78 zł (100 000/360).
- odsetki w pierwszym miesiącu: 416,67 zł (100 000 * 5% /12) (5% jest oprocentowaniem rocznym dlatego dzielone na 12; w praktyce bank dzieli przez dokładną ilość dni dlatego moja wartość jest przybliżona)
Rata nr 2:
- rata: 693,29
- część kapitałowa: 277,78 zł
- część odsetkowa: 415,51 zł ( (100 000 - 277,78) * 5% /12)
itd...
Ogólnie co miesiąc rata niższa bo pozostała część do spłaty jest coraz mniejsza. Powiedzmy jak po 2 miesiącu wpłaciłbyś 10 000 zł to odsetki byłyby liczone już od 100 000 - (2x 277,78) - 10 000.
Wersja - raty stałe:
Tutaj trzeba sięgnąć po wzór (np ze strony http://www.kalkulatorkredytu.info/stale.php) do wyliczenia raty. W przykładzie byłoby to ok: 536,82zł.
Rata nr 1:
- rata: 536,82
- część odsetkowa - 416,67
- część kapitałowa - 120,15 (536,82-416,67)
Rata nr 2:
- rata: 536,82
- część odsetkowa - 416,17 ( (100 000 - 120,15) * 5% /12)
- część kapitałowa - 120,65 (536,82-416,17)
itd....
Tutaj sytuacja jest nieco gorsza bo na początku część kapitałowa zazwyczaj jest poniżej 40-50% tego co płacisz => więcej zapłacisz odsetek. Sytuacja poprawia się dopiero pod koniec okresu kredytowania/nadpłacie i informacji do banku, że nadpłata ma skutkować skróceniem okresu kredytowania.
Odsetki zawsze płacisz od pozostałego kapitału więc jeśli sytuacja Ci pozwala - weź raty malejące i nadpłacaj ile się da. Im szybciej i więcej będziesz spłacał tym mniej zapłacisz odsetek. Dokładną wartość tego ile mniej zapłacisz musiałbyś wyliczyć sam - znasz dokładne wartości, oprocentowanie i swoje możliwości jeśli chodzi o możliwość nadpłacania.