Mój pierwszy program - Program do testów ABC

Witam!

To mój pierwszy program, który coś tam sensownego robi, to znaczy pozwala stworzyć test wyboru ABC (jako egzaminator) i rozwiązać go (jako zdający). Można wybrać sposób oceniania (stopień szkolny lub zdany/nie zdany). Wynik jest zapisywany do pliku rtf. Program posiada proste zabezpieczenie przed ponownym rozwiązaniem testu, a dostęp do panelu egzaminatora jest chroniony hasłem.

KreatorTestow.pas

program test_kreator; // v.1.2                                                                                                                                                                                                 {Autor: A.K.}
                                                                                                                                                                                                                        {Wszelkie prawa zastrzezone!}
uses crt, dos, windows, sysutils, kryptogram;


function ocena(jak_ocenic,osiagniety_wynik,prog_zdawalnosci:byte):string;
        var skala:byte;
        begin
        //////////////////////////////////////////
        //          Wynik dla czitera           //
        //////////////////////////////////////////
        if jak_ocenic=0 then ocena:='Oszust!'
        else begin
        //////////////////////////////////////////
        //          Zdal / Nie Zdal             //
        //////////////////////////////////////////
             if jak_ocenic=1 then begin
                if (osiagniety_wynik<prog_zdawalnosci) then ocena:='Nie zdal'
                else ocena:='Zdal';
             end
             else begin
        //////////////////////////////////////////
        //          Skala szkolna               //
        //////////////////////////////////////////
                if jak_ocenic=2 then begin
                        if (osiagniety_wynik<30) then writeln('Niedostateczny');
                        if (osiagniety_wynik>=30) and (osiagniety_wynik<50) then ocena:='Dopuszczajacy';
                        if (osiagniety_wynik>=50) and (osiagniety_wynik<70) then ocena:='Dostateczny';
                        if (osiagniety_wynik>=70) and (osiagniety_wynik<90) then ocena:='Dobry';
                        if (osiagniety_wynik>=90) then ocena:='Bardzo Dobry';
                end;
             end;
        end;
        end;


function procent (ile,wsio:integer):real;
        begin
               procent:=((ile*100)/wsio);
        end;

procedure tematzadania(a0:byte; a1,a2,a3,a4:string);
        begin
                writeln;
                writeln(' Pytanie ',a0);
                writeln('  ',a1);
                writeln;
                writeln('  a) ',a2);
                writeln('  b) ',a3);
                writeln('  c) ',a4);
                writeln;
        end;

type
        pytanko = record
        nr      : byte;
        tresc   : string;
        odp_1   : string;
        odp_2   : string;
        odp_3   : string;
        trafna  : string;
        end;

        ustawienia = record
        naglowek   : string;
        sposoc     : byte;
        pz         : byte;
        end;

var
        data         : array[1..4] of word;     // czwarta nieuzywana - dzien tygodnia
        czas_p       : array[1..4] of word;      // czwarta nieuzywana na sec/100
        czas_k       : array[1..4] of word;
        personalia   : array[1..2] of string;
        uzytkownik   : string;
        username     : char;
        zadanie      : array[1..250] of pytanko;
        formularz    : file of pytanko;
        rozwiazany   : text;
        liczba_pytan : byte;
        i,j          : byte;
        udzielona    : array[1..250] of string;
        punkty       : byte;
        rtf          : string;
        nowe_haslo   : string;
        podane_haslo : string;
        ini          : file of ustawienia;
        ust          : ustawienia;
        osiag        : byte;

procedure kreator(var a:byte);  //uzywa zmiennych glob. !!!   Umiescic pod dekl. !!!
        begin

        for i:=1 to a do begin

        zadanie[i].nr:=i;
        writeln;
        writeln(' Pytanie nr ',zadanie[i].nr,':'); writeln; writeln;
        writeln(' Podaj tresc pytania:');
        writeln; write(' '); readln(zadanie[i].tresc); writeln;
        writeln(' Podaj pierwsza odpowiedz:');
        writeln; write(' a) '); readln(zadanie[i].odp_1); writeln;
        writeln(' Podaj druga odpowiedz:');
        writeln; write(' b) '); readln(zadanie[i].odp_2); writeln;
        writeln(' Podaj trzecia odpowiedz:');
        writeln; write(' c) '); readln(zadanie[i].odp_3); writeln;

        repeat
        write(' Ktora odpowiedz jest poprawna? ');
        readln(zadanie[i].trafna);

        for j:=1 to length(zadanie[i].trafna) do
                                        zadanie[i].trafna[j]:= upcase(zadanie[i].trafna[j]);

        if (zadanie[i].trafna<>'A') and (zadanie[i].trafna<>'B') and (zadanie[i].trafna<>'C') then
                                writeln(' Podana odpowiedz nie istnieje! Wprowadz ponownie!');
        until (zadanie[i].trafna='A') or (zadanie[i].trafna='B') or (zadanie[i].trafna='C');
        clrscr;
        end;

        end;

procedure  zapis(var sciezka : string);  //uľywa zmiennych glob. !!!   Umieci† pod dekl. !!!
        begin
                assign(rozwiazany,sciezka);
                rewrite(rozwiazany);
                write(rozwiazany,' ',ust.naglowek,#10);
                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);
                write(rozwiazany,' Zdajacy: ',personalia[1],' ',personalia[2],#10);
                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);
                write(rozwiazany,' Data: ',data[3],'.',data[2],'.',data[1],'.',#10);
                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);
                write(rozwiazany,' Czas rozpoczecia: ',czas_p[1],':',czas_p[2],':',czas_p[3],'             Czas zakonczenia: ',czas_k[1],':',czas_k[2],':',czas_k[3],#10);
                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);

                        for i:=1 to liczba_pytan do begin
                                write(rozwiazany,#10,' Pytanie ',zadanie[i].nr,#10);
                                write(rozwiazany,' ',zadanie[i].tresc,#10);
                                write(rozwiazany,' a) ',zadanie[i].odp_1,#10);
                                write(rozwiazany,' b) ',zadanie[i].odp_2,#10);
                                write(rozwiazany,' c) ',zadanie[i].odp_3,#10,#10);
                                write(rozwiazany,' Odpowiedz zdajacego:  ',udzielona[i],#10,' Prawidlowa odpowiedz: ',zadanie[i].trafna,#10,#10);
                                if  udzielona[i]=zadanie[i].trafna then
                                        write(rozwiazany,' Punkty za zadanie: 1')
                                        else
                                                write(rozwiazany,' Punkty za zadanie: 0');
                                write(rozwiazany,#10,#10,#10);
                        end;

                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);
                write(rozwiazany,' Wynik: ',punkty,' na ',liczba_pytan,' = ',procent(punkty,liczba_pytan):3:1,'%',#10);
                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);
                write(rozwiazany,' Ocena: ',ocena(ust.sposoc,trunc(procent(punkty,liczba_pytan)),ust.pz),#10);
                write(rozwiazany,'--------------------------------------------------------------------------------',#10);
                close(rozwiazany);
        end;

begin
        repeat
        writeln; writeln(' Podaj nazwe uzytkownika [Zdajacy/Egzaminator]');
        writeln; write(' '); readln(uzytkownik); clrscr;
        for j:=1 to length(uzytkownik) do
                                        uzytkownik[j]:= upcase(uzytkownik[j]);
        if uzytkownik='EGZAMINATOR' then username:='a' else
                if uzytkownik='ZDAJACY' then username:='b' else begin writeln; writeln(' Podany uzytkownik nie istnieje!'); end;
        until (username='a') or (username='b');

        case username of

(******************************************************************************************************************************************
**************************************CZesc*DLA*EGZAMINATORA*******************************************************************************
******************************************************************************************************************************************)

        'a':begin

        if not fileexists('pass.dat') then begin writeln; writeln(' Brak hasla zabezpieczajacego! Utworz nowe haslo!');
        writeln; writeln(' Uwaga! Haslo nie moze miec wiecej niz 10 znakow!'); writeln;
        write(' Haso: '); readln(nowe_haslo); wprowadz_haslo(nowe_haslo);

        filesetattr('pass.dat',fahidden);

        end
                else begin
                writeln; writeln(' Witaj ',uzytkownik,'!'); writeln;
                repeat
                        writeln(' Wprowadz haslo aby rozpoczac prace z kreatorem.');
                        writeln(); write(' Haslo: '); readln(podane_haslo);
                        porownaj_haslo(podane_haslo);
                        if porownaj_haslo(podane_haslo) = FALSE then begin writeln;
                        writeln(' Haslo nieprawidowe! Wcinij [ENTER] aby kontynuowac!');
                        readln; clrscr;
                        end;
                until porownaj_haslo(podane_haslo) = TRUE;
                end;
         clrscr;
        /////////////////////////////////////////////////////////////////////
        //                Tworzenie testu                                  //
        /////////////////////////////////////////////////////////////////////

                if not directoryexists('C:\Egzamin') then  createdir('C:\Egzamin');

                writeln; writeln(' Wprowadz naglowek:'); writeln; write(' ');
                readln(ust.naglowek); clrscr;

                repeat
                writeln; writeln(' Wybierz sposob oceniania:'); writeln;
                writeln(' 1 - Zdal/Nie Zdal'); writeln(' 2 - Szkolna skala ocen');
                writeln; write(' '); readln(ust.sposoc); clrscr;
                if ust.sposoc=1 then begin
                writeln; writeln(' Zdane od [%]:'); writeln;
                write(' '); readln(ust.pz); clrscr;
                end else begin ust.pz:=0; end;
                if (ust.sposoc<>1) and (ust.sposoc<>2) then begin
                writeln; writeln(' Nie znaleziono! Wybierz ponownie!'); write(' ');
                readln; clrscr;
                end;
                until (ust.sposoc=1) or (ust.sposoc=2);

                assign(ini,'C:\Egzamin\settings.ini');
                rewrite(ini);
                write(ini,ust);
                close(ini);

                writeln;
                write(' Podaj ilosc pytan (do 250): '); readln(liczba_pytan);
                clrscr;

                assign(formularz,'C:\Egzamin\test.data');
                rewrite(formularz);

                        /////////////////////////////
                        //       Wprowadzanie      //
                        /////////////////////////////


                        kreator(liczba_pytan);



                        /////////////////////////////
                        //     Zapis do pliku      //
                        /////////////////////////////

                        for i:=1 to liczba_pytan do

                                write(formularz,zadanie[i]);

                close(formularz);
        end;

(******************************************************************************************************************************************
**************************************CZesc*DLA*ZDAJaCEGO**********************************************************************************
******************************************************************************************************************************************)

        'b':begin

        if not fileexists('C:\Egzamin\test.data') then begin writeln; writeln(' Brak testow do rozwiazania!'); readkey; exit; end;

        punkty:=0;

        getdate(data[1],data[2],data[3],data[4]);

        writeln(' Dane zdajacego:'); writeln;
        write(' Imie:     '); readln(personalia[1]);
        write(' Nazwisko: '); readln(personalia[2]);
        clrscr;

        gettime(czas_p[1],czas_p[2],czas_p[3],czas_p[4]);

        /////////////////////////////////////////////////////////////////////
        //                  Odwolanie do pliku                             //
        /////////////////////////////////////////////////////////////////////

        assign(formularz,'C:\Egzamin\test.data');
        reset(formularz);

                i:=1;
                repeat
                        read(formularz,zadanie[i]);
                        inc(i);
                until eof(formularz);              //Wazne!!! bez tego czyta po dokumencie!!!


        close(formularz);

        assign(ini,'C:\Egzamin\settings.ini');
        reset(ini);
        read(ini,ust);
        close(ini);

        /////////////////////////////////////////////////////////////////////
        //                    Rozwiazanie                                  //
        /////////////////////////////////////////////////////////////////////

             liczba_pytan := i-1;

                for i:=1 to liczba_pytan do begin

                     repeat

                        tematzadania(zadanie[i].nr,zadanie[i].tresc,zadanie[i].odp_1,zadanie[i].odp_2,zadanie[i].odp_3);

                        write(' Odpowiedz: '); readln(udzielona[i]);
                        clrscr;

                        for j:=1 to length(udzielona[i]) do
                                        udzielona[i][j]:= upcase(udzielona[i][j]);

                        if (udzielona[i]<>'A') and (udzielona[i]<>'B') and (udzielona[i]<>'C') then
                                writeln(' Podana odpowiedz nie istnieje! Sprobuj ponownie!');

                     until (udzielona[i]='A') or (udzielona[i]='B') or (udzielona[i]='C');

                     if  udzielona[i]=zadanie[i].trafna then inc(punkty);

                end;

                gettime(czas_k[1],czas_k[2],czas_k[3],czas_k[4]);

                if fileexists('backup.rtf') then ust.sposoc:=0;

                rtf:='C:\Egzamin\test.rtf';

                zapis(rtf);

                ////////////////////////////////////////////
                //      Kopia na wypadek czitowania       //
                ////////////////////////////////////////////

                if not fileexists('backup.rtf') then begin

                rtf:='backup.rtf';

                zapis(rtf);

                filesetattr('backup.rtf',fahidden);

                end;

                ///////////////////////////////////////////

                writeln;
                writeln(' Wynik: ',punkty,' na ', liczba_pytan);
                writeln(' Ocena: ',ocena(ust.sposoc,trunc(procent(punkty,liczba_pytan)),ust.pz));

                readln;

        end;

        end;
end.

kryptogram.pas

unit kryptogram;                                                                                                                                                                                        {Autor: A.K.}
                                                                                                                                                                                                {Wszelkie prawa zastrzezone!}

interface

        procedure wprowadz_haslo(hw:string);
        function porownaj_haslo(hds:string):boolean;

implementation

        function porownaj_haslo(hds:string):boolean;

        type
                kod = record
                el  : array[1..21] of string;
                dl  : byte
        end;

        var

                licznik : byte; //dlugosc hasla
                a,b     : byte; //na pozniej
                i,j,k   : byte;
                has     : kod;
                fil     : file of kod;
                tab     : array[1..10] of char;
                tabp    : array[1..10] of char;
        begin
                assign(fil,'pass.dat');
                reset(fil);
                read(fil,has);
                close(fil);

                a:=0;

                for j:=1 to length(hds) do
                tabp[j]:=hds[j];

                for i:=1 to 2*has.dl do begin
                        if i mod 2 = 0 then begin
                                a:=a+1;
                                tab[a]:=has.el[i][1];
                        end;
                end;

                b:=0;

                if has.dl=length(hds) then licznik:=0 else licznik:=1;

                for k:=1 to length(hds) do begin
                        inc(b);
                        if not (tabp[b] = tab[b]) then inc(licznik);
                end;

                if licznik=0 then porownaj_haslo:= TRUE
                else  porownaj_haslo:= FALSE;

        end;

        procedure wprowadz_haslo(hw:string);

                type
                        kod = record
                        el  : array[1..21] of string;
                        dl  : byte;
                end;

                var
                        dh      : byte; //dlugosc hasla
                        a,b     : byte; //na pozniej
                        i,j,k   : byte;
                        has     : kod;
                        fil     : file of kod;
                        pierwaja: string;
                begin
                        dh := length(hw);
                        has.dl := dh;
                        a := 1;

                        randomize;

                        for i:=1 to dh+1 do begin
                                for j:=0 to random(200) do
                                        has.el[a][j] := char((random(94))+32);
                                inc(a);
                                if a>2*dh then break;
                                has.el[a] := hw[i];
                                inc(a);
                        end;

                        assign(fil,'pass.dat');
                        rewrite(fil);
                        write(fil,has);
                        close(fil);


        end;
begin
end.

Co o tym sądzicie?

Zacznę tylko od tego fragmentu i na nim skończę, bo pascala dawno nie widziałem

    if jak_ocenic=2 then begin
                        if (osiagniety_wynik<30) then writeln('Niedostateczny');
                        if (osiagniety_wynik>=30) and (osiagniety_wynik<50) then ocena:='Dopuszczajacy';
                        if (osiagniety_wynik>=50) and (osiagniety_wynik<70) then ocena:='Dostateczny';
                        if (osiagniety_wynik>=70) and (osiagniety_wynik<90) then ocena:='Dobry';
                        if (osiagniety_wynik>=90) then ocena:='Bardzo Dobry';
                end;

Zrób sobie funkcję getSchoolGrade(reachedScore): integer (nie sugeruj sie moją prawdopodobnie błędna składnią). Niech ta funkcja zwraca ocene na podstawie punktów. To jest takie single responsibility. Ocena osiągana w Twoim przypadku jest w naszej normalnej polskiej skali (1-5, o ile nie przewidujesz plusów i minusów), wiec funkcja niech zwraca inta, natomiast czy 2-to będzie "Dopuszczujący" czy "Dwója" niech tym zajmie się funkcja która te dane będzie wyświetlać.

Idąc tokiem rozumowania z mojej podpowiedzi, spójrz na swój kod jeszcze raz i zobacz co można ulepszyć.

case osiagniety_wynik of
   0 .. 29:  ocena := 'Niedostateczny';
  30 .. 49:  ocena := 'Dopuszczajacy';
  50 .. 69:  ocena := 'Dostateczny';
  70 .. 89:  ocena := 'Dobry';
  90 .. 100: ocena := 'Bardzo dobry';
end;

Ciut czytelniej niż kupką warunków, w dodatku po spełnieniu warunku, inne są pomijane. ;)

Dziękuję za opinie. Szkoda, że nie wpadło więcej, bo niedawno minęło dziesięć lat, odkąd napisałem ten program i byłem ciekaw, co obecnie mogą powiedzieć o nim zawodowcy. ;P
Mówiąc szczerze, spodziewałem się bardziej soczystych komentarzy, patrząc na to jak ten kod wygląda:

• formatowanie

• rozmiar i zakres odpowiedzialności funkcji i procedur

• zmienne globalne

• "magiczne" liczby

• miejscami dziwne, niespójne nazewnictwo.

czy choćby taka zmienna o wdzięcznej nazwie:

pierwaja: string;

która nie służy absolutnie do niczego i jest pewnie pozostałością po jakimś starym kodzie.

Ostatnio postanowiłem spróbować nadać temu jakiś wygląd. Po tamtym programie nie pisałem już w pascalu, więc nie wiem, czy trzyma się to przyjętych konwencji, ale może jest ciut lepiej :) LINK

Ogólnie to ten kod łamie wszystkie możliwe zasady i przyjęte konwencje, dlatego nie ma za bardzo sensu wymieniać wszystkich jego bolączek, bo zajmie to kupę czasu — pewnie dlatego nikt się na to nie skusił. Po prostu w tym kodzie wszystko jest złe i jedyne co mógłbym doradzić do zaoranie go i napisanie od nowa. ;)

sposoc    

Nie. Nazywaj. Tak. Zmiennych. Dla własnego dobra (i dobra innych ludzi, którzy będą to czytać). Taka zmienna nic nie mówi, nie można się domyśleć w żaden sposób, dopiero się trzeba wczytywać w kod i gdzieś tam jest pewna poszlaka:

writeln; writeln(' Wybierz sposob oceniania:'); writeln;
writeln(' 1 - Zdal/Nie Zdal'); writeln(' 2 - Szkolna skala ocen');
writeln; write(' '); readln(ust.sposoc); clrscr;

czyli z tego dopiero kodu można się domyślić, że prawdopodobnie autorowi chodziło o "sposób oceniania", czyli sposoc to inaczej spos. oc.

Tylko, że to jak odczytywanie starożytnych języków. Lepiej już nie szaleć, tylko napisać sposob_oceniania (jeśli już iść w polskie nazewnictwo, bo generalnie zmienne lepiej po angielsku pisać).

  osiag        : byte;

nieużywana zmienna, przynajmniej nie widzę, żeby była gdzieś poza tą deklaracją. Poza tym osiag w sensie "osiąg"? Dziwna nazwa zmiennej).

function procent (ile,wsio:integer):real;

wsio? WTF
z kodu wynika, że ta funkcja oblicza jaką częścią liczby wsio jest zmienna ile i zwraca wynik w procentach:

 procent:=((ile*100)/wsio);

(BTW ten nawias jest niepotrzebny)
Innymi słowy mamy dwie liczby. Jak nie masz pomysłu, jak nazwać, to już lepiej byłoby nazwać jedną z liczb a, drugą b... przynajmniej na mocy konwencji można się domyślić, że chodzi o jakieś dwie dowolne liczby. Jak piszesz kod, to fajnie jest założyć, że ktoś inny (albo ty po paru miesiącach) będzie potem go czytać w przyszłości, a wtedy nie zawsze się wnika w kod, ale człowiek się prześlizguje po sygnaturach funkcji albo edytor sam podpowiada, jakie są argumenty. Wtedy natrafisz na podpowiedź "wsio" i będzie niezły WTF.

Czyli ogólnie nazewnictwo zmiennych.
(już nie wnikam w logikę, Pascala baaaardzo dawno nie używałem, ale nazewnictwo mogę ocenić od razu).

@LukeJL Odpowiem w poście, bo w sumie to dotyczy wątku.
Temat założyłem dla takiego trochę eksperymentu - byłem ciekaw, co dokładnie byście powiedzieli, gdybym ten program napisał dzisiaj.

Za pieniądze jak dotąd tylko jakieś stronki na WordPressie kilka lat temu. Wcześniej były studia na mało prestiżowej uczelni, gdzie głównie Java SE, jakieś stare PHP (mówiąc "stare" mam na myśli, że już wtedy było stare) i stronki HTML/CSS/JS->jQuery. Oczywiście pisało się "żeby działało".

Na poważniej wziąłem się za naukę programowania jakieś dwa lata temu. Chciałbym robić w życiu coś ambitniejszego, niż stanie w fabryce przy maszynie. Padło na Javę, bo najwięcej z niej umiałem. No, ale że rynek pracy dla początkujących w Javie wygląda, jak wygląda, dość mocno się zniechęciłem. Zwłaszcza, że nie bardzo widzę sens, żeby się aż tak zabijać o klepanie CRUDuff w korpo. Teraz klepię sobie mały projekcik w PHP.

W pascalu nie pisałem od dziesięciu lat i gdybym miał robić ten program dzisiaj, to na pewno wyglądałby zupełnie inaczej. Pokusiłem się tylko o napisanie go odrobinę czytelniej. Wklejam link jeszcze raz, bo może trochę mało widoczny:

https://github.com/AK-21/TestKreator2011/tree/main/refactor

Owszem, większość błędów jest dla mnie oczywistych, co nie znaczy, że nie dowiem się czegoś nowego. Na przykład nie znałem case'a z zakresem, który przytoczył @furious programming